DOS65 Basic

Microsoft Basic KB9,  for the KIM-1, adapted and enhanced for DOS65.

This Basic knows about DOS65 files (6 can be open, also in random access mode) with keywords as OPEN, CLOSE, FREAD, FWRITE, LOAD, SAVE.
DOS is accessible with keywords CALL, DOS, MONITOR, RUN.

I know of three versions: V1.00 (comes with DOS65 V1, masx 4 files), V2.01 (size 11 kB) and V2.10 (size 13kB). All have the command name BASIC.

All keywords in Basic for DOS65

      END     FOR     NEXT     DATA    INPUT    DIM
      READ    LET     GOTO     RUN     IF       RESTORE
      GOSUB   RETURN  REM      STOP    ON       EXIT
      WAIT    LOAD    SAVE     MERGE   DEVICE   INVERSE
      NORMAL  HOME    CURSOR   TRACE   OPEN     CLOSE
      FREAD   FWRITE  CALL     RECORD  EXECUTE  DEF
      POKE    PRINT   CONT     LIST    CLEAR    GET
      NEW     DOS     MONITOR  TAB(    TO       FN
      SPC(    THEN    ELSE     NOT     STEP     OUTPUT
      OFF

On top of Basic the Basicode programs could be used , see the KIM Kenners and the DOS 65 floppy disk collection for more information.

DDDDD OOOOO SSSSS 66 555555
D D O O S 6 5
D D O O S 6 5
D D O O SSSSS 66666 55555
D D O O S 6 6 5
D D O O S 6 6 5
DDDDD OOOOO SSSSS 6666 55555

BBB A SSSS III CCCC
B B A A S I C
BBB A A SSS I C
B B AAAAA S I C
BBB A A SSSS III CCCC

Version 1.00/2.00

(c) Copyright 1986, Kim gebruikersclub Nederland

INHOUD

INLEIDING

HOOFDSTUK 1
OVEREENKOMSTEN EN VERSCHILLEN MET KB9 BASIC

OVEREENKOMSTEN MET KB9 BASIC …………….. 1.1
VERSCHILLEN MET KB9 BASIC ……………….. 1.2
Geheugenindeling Dos65 Basic …………….. 1.2.1
Algemene wijzigingen ……………………. 1.2.2

HOOFDSTUK 2
NIEUWE COMMANDO’S IN DOS65 BASIC

OPSTARTEN VAN BASIC …………………….. 2.1
HET WERKEN MET HEXADECIMALE GETALLEN ……… 2.2
CURSORSTURING EN VIDEO SLEUTELWOORDEN …….. 2.3
EXIT EN MONITOR SLEUTELWOORDEN …………… 2.4
HET CALL SLEUTELWOORD …………………… 2.5
DEBUGGEN MET TRACE ……………………… 2.6
HET GET SLEUTELWOORD ……………………. 2.7
WIJZIGINGEN IN HET INPUT STATEMENT ……….. 2.8

HOOFDSTUK 3
INPUT EN OUTPUT MET DOS65 BASIC

ALGEMEEN ………………………………. 3.1
MONITOR I/O DEVICES …………………….. 3.2
HET SAVE SLEUTELWOORD …………………… 3.3
HET LOAD SLEUTELWOORD …………………… 3.4
HET MERGE SLEUTELWOORD ………………….. 3.5
HET RUN SLEUTELWOORD ……………………. 3.6
HET DOS SLEUTELWOORD ……………………. 3.7
SEQUENTIAL DATA FILES IN DOS65 BASIC ……… 3.8
RANDOM ACCES FILES ……………………… 3.9
FOUTAFHANDELING IN DOS65 BASIC …………… 3.10
MAXIMALE AANTAL GEOPENDE FILES …………… 3.11
INPUT/OUTPUT REDIRECT …………………… 3.12

HOOFDSTUK 4
HET EXECUTE STATEMENT

HET EXECUTE SLEUTELWOORD ………………… 4.1

APPENDIX 1
APPENDIX 2

INLEIDING

Deze manual beschrijft DOS65 Basic. Momenteel zijn er
twee versies van DOS65 leverbaar: versie 1.01 en versie
2.01. Voor beide versies van DOS is een Basic
verkrijgbaar, respektievelijk versie 1.00 en versie 2.00.
Op een paar kleine details na zijn deze
Basic’s identiek. Programma uitwisseling tussen de beide
Basic’s is mogelijk, mits de programma’s in ASCII vorm op
schijf worden opgeslagen en u het volgende in het hoofd
houdt:

– De workspace van Basic 2.00 is ca. 8 Kbytes groter.
Zeer grote programma’s die wel onder Basic 2.00
draaien doen dat mogelijk niet onder versie 1.00

– Basic 2.00 kan met maximaal zes geopende data-files
samenwerken, Basic 1.00 met maximaal vier.

Er zijn nog een aantal kleine verschillen, en waar nodig
zal hier aandacht aan besteed worden in deze manual.

Wij gaan ervan uit dat er in de toekomst nieuwe (betere)
releases van DOS65 Basic uitgebracht zullen worden. Het
ligt echter voor de hand dat alleen versie 2.00 verder
ontwikkeld zal worden. Een reden te meer om uw DOS65
systeem aan te passen aan de geheugenindeling van DOS
versie 2.01.

Wageningen, 6-aug-1986

Gert Klein

HOOFDSTUK 1

OVEREENKOMSTEN EN VERSCHILLEN MET KB9 BASIC

1.1 OVEREENKOMSTEN MET KB9 BASIC

DOS65 Basic is ontwikkeld uit de in onze club alom
bekende KB9 Basic van Microsoft. De volgende
sleutelwoorden, functies en operators zijn in werking
gelijk gebleven aan KB9 Basic. Voor een beschrijving
hiervan zij verwezen naar de officiele documentatie van
Microsoft, of een van de vele publicaties over de taal
Basic.

Sleutelwoorden

END FOR NEXT DATA DIM READ
LET GOTO IF RESTORE GOSUB RETURN
REM STOP ON DEF POKE PRINT
CONT LIST CLEAR NEW TO THEN
STEP FN

Functies

SGN INT ABS FRE POS SQR
RND LOG EXP COS SIN TAN
ATN PEEK LEN STR$ ASC CHR$
LEFT$ RIGHT$ MID$ TAB( SPC(

Operators

+ – * / ^ AND
OR NOT < = >

1.2 VERSCHILLEN MET KB9 BASIC

1.2.1 Geheugenindeling DOS65 Basic

Basic 1.00 neemt het geheugengebied van adres $761E tot
en met adres $9FFF in beslag. De workspace begint op
adres $2000. Basic 2.00 neemt het geheugengebied van
adres $951A tot en met $9FFF in beslag. De workspace
begint op adres $0400. De zero page wordt door Basic 1.00
van adres $00 tot en met adres $9B gebruikt. Bij Basic
2.00 is dit adres $00 tot en met adres $9D Zie de
appendix 1 voor een overzicht van de zeropage onder
Basic. Het gebied van adres $9C respektievelijk $9E tot
en met $FF is vrij voor de gebruiker. Basic 1.00 maakt
gebruik van de adressen $0200 tot en met $02D1 , Basic
2.00 maakt gebruik van de adressen $0200 tot en met
$0312.

1.2.2 Algemene wijzigingen.

– DOS65 Basic accepteert input in lower case.
Sleutelwoorden, functies en namen van variabelen
worden door Basic intern tot uppercase gekonverteerd.
Lowercase karakters in stringvariabelen blijven
echter lower case.

– De stop toets in DOS65 Basic is de control-C toets.
Basic kontroleert elke keer wanneer een nieuw
statement wordt gexecuteerd of de ctrl-C toets
ingedrukt is geweest. Is dat het geval dan keert
Basic met een Break in … boodschap terug op
commando niveau. Met CONT kan de executie van het
programma hervat worden.

– Er zijn een aantal wijzigingen in de invoer routines.
Bij KB9 Basic leidde het intoetsen van een ‘@’ tot het
cancelen van het ingetypte commando of de invoer
string bij een INPUT statement. In DOS65 Basic is dit
‘feature’ verwijderd.

– Bij KB9 Basic was de underline ($5F) het delete
character. Bij DOS65 Basic is dat de rub-out.

– Werd in KB9 Basic een ascii shift in ($0F)
karakter geprint, dan leidde dit tot een
onderdrukking van alle output. Dit is in DOS65 Basic
verwijderd.

– Control characters worden bij invoer geweigerd, met
uitzondering van het BELL ($07) character.

– De inputbuffer is van de zero page naar page 2
verplaatst. De inputbuffer is 80 karakters lang en
loopt van adres $0200 tot en met adres $024F. Door het
verplaatsen van de inputbuffer is er veel meer ruimte
gekomen in de zero page. De zero page adressen die
boven de inputbuffer lagen, zijn naar onder verplaatst.

– De USR functie is verwijderd. In plaats daarvan kent
DOS65 Basic het CALL sleutelwoord.

– In de allereerste versies van de 6502 processor was de
ROR instruktie nog niet aanwezig. Deze instruktie is
echter wel nodig bij het werken met floating point
getallen. De KB9 Basic emuleert deze instructie met
reeksen van shift en or instrukties. Uiteraard gaat dit
ten koste van de rekensnelheid. Is DOS65 wordt de ROR
instructie wel in de floating point routines gebruikt,
met als resultaat een hogere rekensnelheid.

HOOFDSTUK 2

NIEUWE COMMANDO’S IN DOS65 BASIC

2.1 OPSTARTEN VAN BASIC

Alvorens we DOS65 Basic opstarten kopieren we hem op de
systeemdisk. Er zijn twee manieren om Basic op te
starten:

– Door vanuit DOS65 het commando BASIC gevolgd door een
return in te tikken. Basic meldt zich dan met het
aantal vrije bytes in de workspace en het nummer van de
betreffende release.

– Door vanuit DOS65 het commando BASIC “filenaam” in te
tikken, waarbij de file een Basic programma bevat.
Basic wordt dan in het geheugen geladen, en direkt
daarna wordt het Basic programma opgestart. In dat
geval verschijnt de opstartboodschap niet op het
beeldscherm. Wordt het programma beeindigd,
bijvoorbeeld na een END statement of als er een fout
optreedt, dan keren we terug op DOS niveau. Op deze
wijze kunt u Basic programma’s opstarten vanuit een
DOS65 commando file.

2.2 HET WERKEN MET HEXADECIMALE GETALLEN

DOS65 Basic ondersteunt het werken met hexadecimale
getallen. Een hexadecimaal getal moet altijd vooraf
worden gegaan door een ‘&’. Verder moet het hexadecimale
getal uit vier digits bestaan. 01FA is dus een legaal
getal, 1FA niet:

10 A = &E000
20 PRINT A
30 END
RUN
57344

De VAL functie is aangepast om strings die een hexa-
decimaal getal representeren korrekt om te zetten. De
string moet daarbij ook met een ‘&’ beginnen:

10 A$ = “&E000”
20 C = VAL(A$)
30 PRINT C
40 END
RUN
57344

Een nieuwe functie HEX$ zorgt voor konversie van decimale
getallen naar een string in hex formaat. De string heeft
altijd een lengte van vier karakters. HEX$ gooit bij een
gebroken getal de cijfers achter de decimale punt weg
(geen afronding dus maar een ‘truncate’).

10 A = 65000
15 B = 65000.9
20 C$ = HEX$(A)
25 D$ = HEX$(B)
30 PRINT C$, D$
40 END
RUN
FDE8 FDE8

2.3 CURSORSTURING EN VIDEO SLEUTELWOORDEN

De volgende sleutelwoorden zijn aan DOS65 Basic toegevoegd
om een optimaal gebruik te kunnen maken van de video
faciliteiten van het systeem.

HOME – Wist het beeldscherm en zet de cursor
links boven in het beeldscherm

INVERSE – Schakelt over op inverse video. Alle
output naar het beeldscherm wordt invers
afgedrukt.

NORMAL – Schakelt terug van inverse video naar
normale video.

Voor cursorsturing is het sleutelwoord CURSOR toegevoegd.
De syntax is:

CURSOR TO row,column

Het regelnummer moet liggen tussen 1 en 24, het
kolomnummer tussen 1 en 80. Andere waarden leveren
een ‘Illegal Quantity’ error op.

Een voorbeeld met bovengenoemde sleutelwoorden:

10 HOME : REM Wis het beeldscherm
20 CURSOR TO 10,30 : REM Zet cursor op regel 10, kolom 30
30 INVERSE : REM Schakel over op inverse video
40 PRINT “Dit is inverse video”
50 NORMAL : REM Schakel terug naar normale video
60 CURSOR TO 11,30 : REM Zet cursor op regel 11, kolom 30
70 PRINT “Dit is normale video”
80 END

2.4 EXIT EN MONITOR SLEUTELWOORDEN

Met het commando EXIT keren we vanuit Basic terug naar
DOS niveau. Met het DOS commando

$GO 0

keren we terug in Basic (mits u geen puinhoop van de zero
page heeft gemaakt).

In Basic 1.00 bestaat het sleutelwoord MONITOR. Met het
commando MONITOR wordt naar de MON65 monitor
gesprongen. De monitor wordt als subroutine aangeroepen,
derhalve zorgt het monitor commando Q voor een terugkeer
naar Basic. MONITOR kan in een programma gebruikt worden,
na Q wordt dus de executie van het programma hervat. Met
GO 0 vanuit DOS is dit niet mogelijk. We komen dan altijd
in Basic commando mode terecht. Het Monitor sleutelwoord
bestaat niet in versie 2.00 aangezien er geen monitor in
ROM aanwezig is.

2.5 HET CALL SLEUTELWOORD

Met het CALL sleutelwoord kan een machinetaal subroutine
worden aangeroepen. De syntax is:

CALL

waarbij het adres moet liggen tussen 0 en 65535 oftewel
$0000 en $FFFF.

Een voorbeeld (alleen voor versie 1.00):

10 A=&E033 : REM Monitor als subroutine
20 CALL A
30 ? “Terug in Basic”
40 END
RUN

MON65 1.01
HaViSoft

Q

Terug in Basic

Ok

2.6 DEBUGGEN MET TRACE

Het TRACE sleutelwoord is bedoeld als hulp bij het
debuggen van programma’s. De syntax is:

TRACE [ON]
[OFF]

Na TRACE ON zal Basic de regelnummers van alle
geexecuteerde statements uitprinten. De regelnummers
staan tussen vierkante haakjes. Met TRACE OFF wordt het
trace mechanisme uitgezet. Met behulp van TRACE kunt u de
executie van een programma dus gemakkelijk volgen.

10 FOR X=1 TO 3
20 LET A=A+X
30 NEXT X
40 END
TRACE ON
RUN

[ 10][ 20][ 30][ 20][ 30][ 20][ 30][ 40]

2.7 HET GET SLEUTELWOORD

Het GET sleutelwoord is in DOS65 Basic als volgt
geimplementeerd. Na een GET statement kijkt Basic of er
een toets werd ingedrukt. Is dat niet het geval dan wordt
een lege string teruggegeven. werd er wel een toets
ingedrukt dan krijgt de stringvariabale de waarde van de
toets toegekend. Control characters worden ook aan de
variabele toegekend, dit in tegenstelling tot een
INPUT statement dat control characters negeert.

10 GET A$
20 IF A$ = “” THEN GOTO 10
30 IF A$ = CHR$(13) THEN PRINT “Dit is een ”
40 IF A$ = “A” THEN PRINT “Dit is een ‘A'”
.
.

2.8 WIJZIGINGEN IN HET INPUT STATEMENT

In DOS65 Basic werkt het INPUT statement iets anders dan
in KB9 Basic. Wordt bij KB9 Basic alleen een return
gegeven na een INPUT, dan wordt de executie van het
programma afgebroken en keert Basic op commando niveau
terug. Bij DOS65 Basic is dat niet het geval. Wordt bij
een INPUT alleen een return gegeven dan keert INPUT met
een lege string terug of het getal 0 in het geval van een
numerieke variabele.

In DOS65 Basic bestaat de mogelijkheid om het vraagteken
dat afgedrukt wordt na een INPUT te onderdrukken. Dit
doen we door in een statement direkt na het INPUT
sleutelwoord een punt-komma op te nemen:

10 INPUT “Input met vraagteken” ; A$
20 IF A$ = “” THEN PRINT “Dit was een lege string”
30 IF A$ <> “” THE PRINT A$
40 REM
50 INPUT; “Input zonder vraagteken” ; A$
60 IF A$ = “” THEN PRINT ” Dit was een lege string”
70 IF A$ <> “” THEN PRINT A$
80 INPUT; “Geef getal :” ; B
90 IF B = 0 THEN PRINT “Zeker alleen een return gegeven”
100 IF B<> 0 THEN PRINT B
.
.

HOOFDSTUK 3

INPUT EN OUTPUT MET DOS65 BASIC

3.1 ALGEMEEN

Een van de belangrijkste factoren die de bruikbaarheid
van een computer systeem bepalen is de flexibiliteit
waarmee I/O gedaan kan worden. Wat dat betreft scoort het
DOS65 systeem hoog, want vooral op het gebied van I/O
zijn er uitgebreide mogelijkheden. Bij het schrijven van
DOS65 Basic is er vanuit gegaan dat Basic zo goed
mogelijk aan de I/O faciliteiten moest worden aangepast.

In DOS65 Basic bestaan de volgende I/O mogelijkheden:

– Mogelijkheden om alle acht monitor I/O devices
aan te sturen.

– Opslaan van Basic programma’s op disk, zowel in
binaire als in ASCII vorm.

– Mogelijkheden om DOS commando’s via Basic uit te
voeren.

– Sequential acces data files.

– Random acces data files.

– I/O redirect.

In de nu volgende paragrafen zullen we hier uitgebreid op
in gaan.

3.2 MONITOR I/O DEVICES

Zoals bekend zal zijn kunnen vanuit de monitor 8 input en
8 output devices aangestuurd worden. Ook via Basic is
dit mogelijk. In principe kan dit op twee manieren:

– Via een control^I of een control^O commando, waarmee
u in de statusregel het gewenste device kunt
aan- of uitzetten.

– Vanuit een programma met het DEVICE sleutelwoord.

De syntax van het DEVICE statement is:

DEVICE n [INPUT] [ON]
[OUTPUT] [OFF]

Daarbij is n het devicenummer. Het devicenummer moet
liggen tussen 1 en 8. Andere waarden leveren een
‘Illegal quantity’ error op. INPUT geeft aan dat een
input device gestuurd moet worden, OUTPUT een output
device. ON geeft aan dat het betreffende device
ingeschakeld moet worden, OFF dat het device
uitgeschakeld moet worden. Voor een uitvoerige
beschrijving van alle I/O devices, zie de MON65/IO65
manual.

Hieronder een korte opsomming van alle beschikbare
devices:

Input Output
—————— ——————
1 Toetsenbord 1 Beeldscherm
2 Niet beschikbaar 2 Printer
3 RS232 interface 3 RS232 interface
4 VIACOM input 4 VIACOM output
5 Memory input 5 Memory output
6 vrij 6 vrij
7 vrij 7 vrij
8 vrij 8 vrij

Nu een voorbeeld van een programma met uitvoer naar de
printer:

10 REM Zet de printer aan
20 DEVICE 2 OUTPUT ON
30 REM Zet het beeldscherm uit
40 DEVICE 1 OUTPUT OFF
50 PRINT “Deze regel wordt op de printer geprint”
60 REM Zet de printer uit
70 DEVICE 2 OUTPUT OFF
80 REM Niet nodig device 1 weer aan te zetten, dit is
90 REM de default waarde als alle devices uit worden
100 REM gezet.
110 END

Een opmerking over het aanzetten van device 3, de
RS232 interface. Elke keer dat een device wordt aangezet,
wordt het geinitialiseerd. In het geval van Basic
1.00 betekent dit dat de ACIA wordt geladen met de bytes
in de adressen $CE50 (ACIA control register) en $CE51
(ACIA command register). Voor versie 2.00 is dit
respektievelijk adres $E734 en $E735. Wanneer u de
RS232 interface wilt gebruiken met een afwijkende
baudrate of iets dergelijks dan dient u de juiste
waarden vooraf in deze adressen te poken.

De initialisatie van de Memory I/O is anders bij de
verschillende Basic versies. Bij versie 1.00 kunt u het
begin en eindadres in de statusregel intikken. Bij Basic
versie 2.00 dient u deze adressen in het geheugen te
poken:

adres functie
—————— ———————
WRBEG – $E776 Write begin adress
WREND – $E778 Write end adress
REBEG – $E77A Read begin adress
REEND – $E77C Read end adress

Een klein verschil merkt u ook wanneer het intialiseren
van de printer mislukt. Bij Basic versie 1.00 ziet de
melding ‘Device not ready’ in de statusregel verschijnen.
Bij Basic versie 2.00 volgt de foutmelding ‘Device
initialization error’.

3.3 HET SAVE SLEUTELWOORD.

Met het SAVE sleutelwoord kunnen we een Basic programma
in een file wegeschrijven. De syntax is:

SAVE “filenaam” [,A]

De filenaam krijgt automatisch de extensie .BAS
toegekend. Het is niet nodig deze filenaam extensie op
te geven. We kunnen een programma op twee manieren
wegschrijven. Met het commando:

SAVE “filenaam”

wordt het programma in ‘getokenisede’ vorm weggeschreven.
Feitelijk betekent dat het stuk geheugen waarin het
programma staat in de file gered wordt.

Met het commando:

SAVE “filenaam”,A

wordt het programma in de vorm van een ascii file
weggeschreven. Een dergelijke file kunt u met de editor
wijzigen, of u kunt hem TYPEn of PRINTen. Het saven van
een programma is heel handig als u een programma met de
editor hebt aangemaakt en er een fout in ontdekt als u
het geladen hebt. U kunt het programma nadat u de fout
hersteld hebt als ascii file saven, zonder dat u eerst
Basic moet verlaten en de editor opstarten om de fout te
corrigeren. Een belangrijk voordeel van het Saven in
ASCII vorm is tevens dat u programma’s kunt uitwisselen
met iemand die een andere versie van Basic heeft dan u.

3.4 HET LOAD SLEUTELWOORD

Met het LOAD sleutelwoord kunnen een we een Basic
programma in het geheugen laden. De syntax is:

LOAD “filenaam”

Het maakt niet uit of het programma in getokenisede vorm,
dan wel in ascii vorm in de file staat. Basic kijkt zelf
hoe het programma in de file staat en zorgt er voor
dat het correct in het geheugen komt te staan. Het
laden van een ascii file duurt overigens wel stukken
langer dan het laden van een getokenised programma. Het
load commando mag niet in een programma gebruikt worden.
Doet u dit toch dan volgt er een ‘Syntax’ error.

3.5 HET MERGE SLEUTELWOORD

Met het MERGE commando kunnen we een Basic programma dat
in ascii vorm in een file staat toevoegen aan een
programma dat op dat moment al in het geheugen staat.
De syntax is:

MERGE “filenaam”

Zoals gezegd moet de te mergen file een ascii file zijn,
een ander filetype levert een ‘Incorrect format’ error
op. Het merge commando moet u wel met enige
voorzichtigheid gebruiken. Staan er namelijk regels in de
ascii file die hetzelfde regelnummer hebben als
statements die in het geheugen staan, dan worden deze
overschreven. Het merge statement mag niet in een
programma gebruikt worden, dat levert een ‘Syntax’ error
op.

3.6 HET RUN SLEUTELWOORD

Het sleutelwoord RUN is aangepast aan DOS65. Het kent nu
drie vormen:

RUN

RUN regelnummer

RUN “filenaam”

– RUN zorgt voor het opstarten van het programma dat in
het geheugen staat. Er wordt gestart op het laagste
regelnummer.

– RUN regelnummer zorgt ervoor dat het programma
gestart wordt op het opgegeven regelnummer.

– RUN “filenaam” laadt het programma van disk in het
geheugen en begint executie op het laagste
regelnummer. Net als bij een LOAD mag het programma
zowel als ascii file als in getokenisede vorm in de
file staan.

.
.
100 INPUT “Uw keuze”; A$
110 IF A$=”1″ THEN FI$=”FILE1″
130 IF A$=”2″ THEN FI$=”FILE2″
140 IF A$=”3″ THEN FI$=”FILE3″
150 REM Start nu het programma op
160 RUN FI$

Nog een opmerking over het opstarten van een programma
via het commando BASIC “filenaam” vanuit DOS65. Ook
hierbij maakt het geen verschil uit of het programma in
ascii vorm dan wel in getokenisede vorm in de file staat.

3.7 HET DOS SLEUTELWOORD

Met het sleutelwoord DOS kunnen we een DOS commando
executeren. De syntax is:

DOS “doscommando”

Opgelet! Niet alle DOS commando’s kunnen aangeroepen
worden, met name commando’s op schijf kunnen de
Basic workspace overschrijven. Een aantal commando’s
die wel gebruikt mogen worden:

– Alle ‘ingebouwde’ commando’s, zoals DIR, SEE, ASN,
enz.

– De commando’s CAT, DELETE, TYPE, PRINT, TYPE, CREATE,
DUMP, LIST, RENAME, SETBEGIN, SETDRIVES, SETMODE,
TIME, UNEXPAND, ECHO

NIET gebruikt mogen worden: APPEND, COPY, FORMAT,
MEMFILL, MEMMOVE, PLIST, SDIR, MONITOR.

In feite kunt u elke utility gebruiken die op adres $0800
(DOS 1.01) of adres $A000 (DOS 2.01) wordt geladen. U
kunt dit zelf nagaan met het MAP commando.

3.8 SEQUENTIAL DATA FILES IN DOS65 BASIC

In de voorgaande paragrafen is al gesproken over
de samenwerking tussen DOS65 en Basic met
betrekking tot de opslag van programma files. We
willen echter ook variabelen kunnen opslaan in files
om later weer te kunnen gebruiken. Een van de filetypen
waarin we variabelen kunnen opslaan is die van de
sequentiele file. Een sequentiele file is een file waar
gegevens in een opeenvolgende reeks worden opgeslagen. De
lengte en het type van de variabelen in de file zijn
van te voren niet bekend. Omdat alle variabelen in
de vorm van ascii characters worden opgeslagen
kunnen numerieke en stringvariabelen door elkaar
worden weggeschreven. Een sequentiele file kan niet
tegelijkertijd worden gelezen en beschreven. Een file is
ofwel geopend om te worden gelezen ofwel om te worden
beschreven. Verder is het niet mogelijk om na het openen
van een file een willekeurige variabele in te lezen. We
moeten de variabelen een voor een in lezen, te beginnen
met de eerste. Andersom, als we de waarde van een
variabele willen wijzigen of een variabele
willen toevoegen, dan moeten we de file eerst openen om
te lezen, vervolgens alle variabelen inlezen, de
file sluiten, opnieuw openen om te beschrijven en dan
alle variabelen al dan niet gewijzigd weer
wegschrijven.

Voor het openen en sluiten van een file dienen de
sleutelwoorden OPEN en CLOSE:

OPEN “filenaam”, [I]
[O]

CLOSE “filenaam”

Om een file te openen om te beschrijven gebruiken we bv
het statement:

.
.
100 OPEN “TEST”, O
.

Er wordt nu een file aangemaakt door DOS65 met de file
TEST.VAR. De filenaamextensie .VAR wordt automatisch
toegevoegd. Als we een file openen om te beschrijven dan
kijkt DOS65 eerst of een file met dezelfde naam al
aanwezig is. Is dat inderdaad het geval, dan wordt deze
file eerst gewist alvorens de nieuwe file wordt
aangemaakt. Het zal u duidelijk zijn waarom het nodig is
eerst alle variabelen uit deze file te lezen voordat u de
file kunt wijzigen. De file TEST.VAR openen we om te
lezen met:

.
.
100 OPEN “TEST”, I
.

Nadat de file geopend is kunnen we de variabelen een voor
een inlezen. Denk eraan dat het niet mogelijk is terug te
lezen in de file. Hebt u bijvoorbeeld de 10e variabele
ingelezen uit de file, en wilt u bijvoorbeeld de 1e nog
eens inlezen, dan moet u eerst de file sluiten,
vervolgens weer openen en de variabele inlezen.

Een file die geopend is moet ook weer gesloten worden.
Als de file geopend was om te beschrijven, dan zorgt het
sluiten ervoor dat data die nog intern in buffers staat
ook daadwerkelijk worden weggeschreven. Om de file
TEST.VAR te sluiten gebruiken we het statement:

.
.
100 CLOSE “TEST”
.

Voor het lezen uit en schrijven in een sequentiele file
gebruiken we de sleutelwoorden FREAD (file read) en
FWRITE (file write). De syntax is:

FREAD “filenaam”, variabele(n)

FWRITE “filenaam”, variabele(n)

De werking van FREAD en FWRITE is in feite hetzelfde als
van INPUT en PRINT, alleen komt de input en gaat de
output naar een file. Elke variabele die wordt
weggeschreven moet afgesloten worden met een return, om
later bij het inlezen herkend te worden (bij een INPUT
sluiten we het ingetypte immers ook af met een return).
Een ouput file heeft hetzelfde formaat als een normale
DOS65 text file. We kunnen een dergelijke file dus TYPEn
en PRINTen of desnoods met de editor wijzigen. Willen we
in een FREAD statement meerdere variabelen in dezelfde
regel inlezen, dan moeten deze door een komma gescheiden
zijn. Vergelijk dit met INPUT waar twee variabelen ook
door een komma gescheiden moeten worden als we ze met
hetzelfde INPUT statement inlezen.

Een voorbeeld om het bovenstaande te illustreren:

10 REM Open file TEST.VAR om te beschrijven
20 OPEN “TEST”, O
30 FOR X=1 TO 10
40 REM Schrijf de variabele X weg
50 FWRITE “TEST”, X
60 NEXT X
70 REM Sluit de file
80 CLOSE “TEST”
90 REM Nu gaan we de file weer inlezen
100 DIM A(10)
110 OPEN “TEST”, I
120 FOR X=1 TO 10
130 REM Lees een variabele uit de file
140 FREAD “TEST”, A(X)
150 NEXT X
160 REM Sluit nu de file
170 CLOSE “TEST”
180 REM Print het array
190 FOR X=1 TO 10
200 PRINT A(X);
210 NEXT X
220 END

Toelichting:

– In regel 20 openen we de file TEST.VAR om te
beschrijven. Een oude file TEST.VAR wordt eerst
gewist.

– In regel 50 schrijven we de waarde van X weg. Omdat
het statement niet afgesloten wordt met een ‘;’ wordt
er een afsluitende return weggeschreven. Vergelijk
dit met een PRINT statement!

– In regel 80 sluiten we de file. De inhoud van interne
buffers wordt nu naar floppy geschreven.

– In regel 110 openen we de file om er uit te lezen.

– In regel 140 lezen we de variabelen in. Omdat FREAD
zich net zo gedraagt als een INPUT gedraagt, zorgt
elke return in de input file ervoor dat de variabele
wordt ingelezen.

– In regel 170 tenslotte sluiten we de file weer.
Openen we de file daarna weer om te lezen, dan
beginnen we weer met de eerste variabele in de file.

Het zal u duidelijk zijn dat u als programmeur zult
moeten weten hoeveel variabelen er in de file staan om
niet een variabele te veel in te lezen. Dat leidt
namelijk tot een fout waarna de executie van het
programma wordt afgebroken. Een goede manier om het
aantal variabelen bij te houden en het inlezen van een
file eenvoudig te houden, is ervoor te zorgen dat er
slechts variabelen van een en het zelfde type in de file
staan. Dus alleen string of numerieke variabelen. Verder
zorgt u ervoor dat de eerste variabele in de file een
getal is dat aangeeft hoeveel variabelen in de file
staan.

Een voorbeeld:

10 INPUT “Hoeveel variabelen”; Y
20 OPEN “TEST2”, O
25 REM Schrijf het aantal variabelen in de file
30 FWRITE “TEST2”, Y
40 REM INPUT nu de variabelen
50 FOR X=1 TO Y
60 INPUT A
70 FWRITE “TEST2”, A
80 NEXT X
90 CLOSE “TEST2”
100 REM Nu de file openen en aantal variabelen inlezen
110 OPEN “TEST2”, I
120 FREAD “TEST2”, Y
130 REM Y bevat nu het aantal variabelen in de file
140 REM Daarmee geven we het array de juiste grootte
150 DIM A(Y)
160 REM Lees nu het array in
170 FOR X=1 TO Y
180 FREAD “TEST2”, A(X)
190 NEXT X
200 FOR X=1 TO Y
210 PRINT A(X)
220 NEXT X
230 END

Het is ook mogelijk om meerdere variabelen in een FREAD of
FWRITE statement op te nemen, mits er gezorgd wordt voor
scheidende komma’s:

10 OPEN “TEST3”, O
20 FOR X=1 TO 20 STEP 2
30 FWRITE “TEST3”, X; “,”; 3*X
40 NEXT X
50 CLOSE “TEST3”
60 DIM A(20)
70 OPEN “TEST3”, I
80 FOR X=1 TO 20 STEP 2
90 FREAD “TEST3”, A(X), A(X+1)
100 NEXT X
110 CLOSE “TEST3”
120 .
130 .

Let op regel 30 en de wijze waarop de komma tussen de
twee variabelen wordt weggeschreven. U kunt de file
TEST3.VAR nog eens met een TYPE bekijken om te zien hoe
het er uitziet:

$TYPE TEST3.VAR

1 , 3
2 , 6
3 , 9
.
.
.

3.9 RANDOM ACCES FILES

In de voorgaande paragraaf zijn we al uitgebreid ingegaan
op het gebruik van sequentiele files. Zoals we gezien
hebben is er aan het gebruik van een sequentiele file een
specifiek nadeel verbonden. Het is erg lastig om
wijzigingen aan te brengen in een sequentiele file.
Daarvoor moeten we eerst de file openen, hem in zijn
geheel inlezen, de file vervolgens sluiten, weer openen
en vervolgens de gewijzigde variabelen wegschrijven.
DOS65 Basic kan met een type file samenwerken dat er op
gericht is dit probleem op te lossen. Dit type file heet
random acces file. In een random file kunnen we zowel
lezen als schrijven nadat we de file geopend hebben.
Verder is het mogelijk om in een willekeurige volgorde
variabelen te lezen of te schrijven in de file. We kunnen
een file dus random openen, vervolgens een variabele in
het midden wegschrijven, daarna een variabele aan het
begin inlezen en bijvoorbeeld aan het eind van de file
weer wegschrijven. Na het sluiten van de file zorgt DOS65
ervoor dat alle wijzigingen correct op de floppy worden
weggeschreven. Om dit alles goed te laten verlopen is het
wel nodig om ordening in de file aan te brengen. Dit
wordt gedaan door de file in stukjes van gelijke lengte
te verdelen. Een dergelijke eenheid wordt een record
genoemd. Feitelijk vertoont een op deze manier
georganiseerde file een grote overeenkomst met een
kaartenbak. De kaartenbak als geheel stelt de file voor,
de kaarten in de bak zijn de records. Elke kaart in de
bak heeft dezelfde indeling. In het geval van een
kaartenbak met adressen zou elke kaart (record) er
bijvoorbeeld als volgt uitzien:

1. Naam
2. Voorletters
3. Straat
4. Postcode
5. PLaats
6. Telefoon

In elk record in de file staat derhalve dezelfde
informatie, en deze informatie staat steeds in dezelfde
volgorde. Het bovenstaande, een uniforme indeling van elk
record is in de praktijk een voorwaarde voor het
doelmatig werken met een random file. Bij het werken met
een random file zullen we tevens moeten aangeven hoelang
een record in de file is. Elk record in de file is even
lang. Elk record in de file heeft een uniek nummer, het
recordnummer. Het eerste record in de file heeft
recordnummer 0, het tweede recordnummer 1 enz. Records
opzoeken in de file gebeurt aan de hand van het
recordnummer. Pas dan kunnen we in het record lezen of
beschrijven.

De maximale lengte van een DOS65 file is 16 Mbyte. Een
record in een random file moet minimaal 1 en mag maximaal
65535 bytes lang zijn. Een random file kan maximaal 65535
records bevatten. In de praktijk zullen deze uiterste
waarden maar zelden bereikt worden. Gewoonlijk zal de
omvang van een random file beperkt worden door de
maximale capaciteit van de floppy-drive.

Het openen van een random file gebeurt met het OPEN
sleutelwoord. De syntax is echter anders dan bij een
sequentiele file:

OPEN “filenaam”, R,

DOS65 Basic herkent een random file aan de ‘R’ optie in
het OPEN statement. De recordlengte is een integer die
moet liggen tussen 1 en 65535. Bij het openen van een
sequentiele file wordt een eventueel al bestaande file
van de zelfde naam eerst verwijderd. Bij een random file
is dat niet het geval. Een al bestaande file wordt intakt
gelaten, maar u kunt er behalve uit lezen ook in
schrijven. Bestaat de random file nog niet, dan wordt hij
eerst gecreeerd. Na het openen heeft u dan een lege file
waar u eerst in moet schrijven alvorens u hem kunt lezen.
DOS65 Basic weet overigens zelf niet hoe lang een record
in de random file is. (In feite weet DOS65 niet eens het
verschil tussen een random file en een sequentiele file.
Het is Basic die het random karakter aan de file geeft) U
zult dat dus zelf moeten bijhouden. Geeft u de
recordlengte op in de vorm van een gebroken getal dan
wordt de fractie van het getal weggegooid (truncate). Een
recordlengte van meer dan 65535 levert een ‘Illegal
quantity error’ op.

Voor het selekteren van een record in de random file
gebruiken we het RECORD sleutelwoord:

RECORD “filenaam”,

Het recordnummer moet liggen tussen 0 en 65535. Andere
waarden leveren een ‘Illegal quantity error’ op. Het is
alleen mogelijk om het RECORD sleutelwoord met een random
file te gebruiken. Probeert u het RECORD sleutelwoord te
gebruiken bij een file die sequentieel geopend is, dan
volgt een ‘Type mismatch error’. Datzelfde gebeurt ook
wanneer u een random file met een recordlengte van 0 hebt
geopend. Een gebroken getal als recordnummer wordt
afgerond met een ‘truncate’.

Om een record te lezen of te beschrijven gebruikt u
dezelfde sleutelwoorden als bij een sequentiele file:

FREAD “filenaam”, variabele(n)

FWRITE “filenaam”, variabele(n)

Opgelet! Een record zelf is wel sequentieel opgebouwd.
Net als bij een sequentiele file staan de variabelen
achter elkaar in het record gescheiden door een return.
Wilt u dus de laatste variabele uit het record inlezen
dan moet u ze allemaal inlezen. Een record is dus in
feite een miniatuur sequentiele file. Omdat het aantal
variabelen in een record over het algemeen klein zal
zijn, omdat elk record in de file er hetzelfde uitziet en
omdat u de file niet hoeft te openen en te sluiten levert
dit geen problemen op. Omgekeerd geldt natuurlijk ook dat
u alle variabelen in een record moet inlezen en allemaal
moet wegschrijven om een variabele te wijzigen in een
record. In de praktijk zal het er meestal op neer komen
dat een subroutine schrijft die een geheel record inleest
en een subroutine die een geheel record wegschrijft. Het
zal vaak voorkomen dat een record niet geheel gevuld is.
In dat geval zullen bij het creeeren van het record de
resterende bytes met nullen ($00) gevuld worden. Bij een
volgende schrijfoperatie worden de nieuwe variabelen over
de oude heen geschreven. Wat er dan in de ongebruikte
bytes staat is afhankelijk van de voorgaande inhoud van
het record. Indien u een record selekteert dat nog niet
bestaat in de file, dan wordt het door DOS65 aangemaakt,
inclusief alle tussenliggende records. Die tussenliggende
records zijn allemaal leeg, d.w.z. met nullen gevuld.
Stel dat u een random file “TEST” hebt met 10 records.
Geeft u dan het statement:

RECORD “TEST”, 15

Dan worden de records 11, 12, 13 en 14 aan de file
toegevoegd. Al deze records zijn leeg. De lees/schrijf
pointer staat na afloop van het statement op het begin
van record 15 gericht, dat u dan kunt beschrijven (niet
lezen natuurlijk). Probeert u toch uit zo’n leeg record
te lezen, dan volgt er een ‘Empty record’ foutmelding.
Datzelfde geldt feitelijk altijd als u een ascii null
($00) uit een file leest. Probeert u te lezen uit een
record dat u met het RECORD statement aan een file hebt
toegevoegd en waarin nog niet geschreven is dan volgt een
‘End file’ foutmelding.

Een geopende random file wordt tenslotte met het close
statement gesloten:

CLOSE “filenaam”

DOS65 zorgt er dan voor dat alle updates in de random
file correct worden weggeschreven op de floppy. In
tegenstelling tot andere Basic’s is het niet nodig om een
gewijzigd record met een apart statement weg te
schrijven. Dit wordt allemaal volautomatisch door DOS65
geregeld.

Tenslotte nog een voorbeeld van een eenvoudig programma
met het gebruik van random files:

10 HOME
20 PRINT “Toevoegen, Inlezen, Einde Uw keuze:”;
25 GET KZ$ : IF KZ$ = “” THEN GOTO 25
30 IF KZ$ = “T” THEN GOSUB 1000
40 IF KZ$ = “I” THEN GOSUB 2000
50 IF KZ$ = “E” THEN END
60 GOTO 10

1000 INPUT; “Filenaam:”; FI$
1010 INPUT; “Recordlengte:”; RL
1020 OPEN FI$, R, RL
1030 HOME
1040 INPUT; “Recordnummer (100 is einde):”; RN
1045 IF RN = 100 THEN GOTO 1300
1050 RECORD FI$, RN
1060 CURSOR TO 10,25
1070 INPUT; “Naam :”; NA$
1080 CURSOR TO 11,25
1090 INPUT; “Voorletters :”; VL$
1100 CURSOR TO 12,25
1110 INPUT; “Straat :”; ST$
1120 CURSOR TO 13,25
1130 INPUT; “Postcode :”; PC$
1140 CURSOR TO 14,25
1150 INPUT; “Woonplaats :”; PL$
1160 REM schrijf nu het record weg
1170 FWRITE FI$, NA$
1180 FWRITE FI$, VL$
1190 FWRITE FI$, ST$
1200 FWRITE FI$, PC$
1210 FWRITE FI$, PL$
1220 GOTO 1030

1300 CLOSE FI$
1310 GOTO 10

2000 INPUT; “Filenaam:”; FI$
2010 INPUT; “Recordlengte:”; RL
2020 OPEN FI$, R, RL
2030 HOME
2040 INPUT; “Recordnummer (100 is einde):”; RN
2050 IF RN = 100 THEN GOTO 2300
2060 RECORD FI$, RN
2070 FREAD FI$, NA$
2080 FREAD FI$, VL$
2090 FREAD FI$, ST$
2100 FREAD FI$, PC$
2110 FREAD FI$, PL$
2120 CURSOR TO 10,25
2130 PRINT “Naam :”; NA$
2140 CURSOR TO 11,25
2150 PRINT “Voorletters :”; VL$
2160 CURSOR TO 12,25
2170 PRINT “Straat :”; ST$
2180 CURSOR TO 13,25
2190 PRINT “Postcode :”; PC$
2200 CURSOR TO 14,25
2210 PRINT “Woonplaats :”; PL$
2220 CURSOR TO 17,25
2230 PRINT “Druk een willekeurige toets”;
2240 GET TO$ : IF TO$ = “” THEN GOTO 2240
2220 GOTO 2030

2300 CLOSE FI$
2310 GOTO 10

Intern bestaan er nogal wat verschillen in de wijze
waarop Basic 1.00 en 2.00 met Random files omgaat. Dat
heeft voornamelijk te maken met verschillen tussen DOS
1.01 en 2.01. Bij Basic 1.00 zult u merken dat het
achterwaarts zoeken van een record ongeveer vier tot vijf
keer langzamer gaat dan het voorwaarts zoeken. Bij Basic
2.00 is dat probleem opgelost. Een typische zoektijd in
een file van 64 Kbytes is 4 seconden van begin tot einde
van de file. Daar staat tegenover dat het opvullen van
lege records met nullen aan het eind van een file onder
Basic 1.00 aanzienlijk sneller gaat dan onder Basic 2.00.
In de praktijk is dat echter nauwelijks een bezwaar omdat
het zoeken in een file veel vaker voorkomt.

3.10 FOUTAFHANDELING IN DOS65 BASIC

Wordt er tijdens het lezen of schrijven van een file een
DOS fout ontdekt, dan worden alle geopende files
gesloten. Datzelfde is het geval wanneer de executie van
een programma door een andere Basic fout wordt
afgebroken. Wordt de executie van het programma
afgebroken door een END of STOP statement of na een
control-C dan blijven geopende files open staan. Wanneer
u met EXIT Basic verlaat worden overigens ook alle
geopende files gesloten.

3.11 MAXIMALE AANTAL GEOPENDE FILES

Onder Basic 1.00 kunnen we maximaal vier files
tegelijkertijd geopend hebben, onder Basic 2.00 zijn dat
er zes. Hierbij dient u te bedenken dat een I/O redirect
en de printer spooler elk voor een file tellen. Geeft u
dus in een programma een DOS”PRINT …” commando dan
kunnen er nog maar vijf files geopend worden.

3.12 INPUT/OUTPUT REDIRECT

Input/output redirect is een belangrijk beginsel in
DOS65. Het is niet de bedoeling van deze manual om dit
beginsel uitgebreid uit te leggen, hiervoor zij
verwezen naar de DOS65 manual. Bij I/O redirect komt
de invoer van een programma als Basic uit een file of
gaat de uitvoer naar een file. De invoerfile neemt
daarbij de rol over van het toetsenbord, de uitvoerfile
die van het beeldscherm. In zo’n invoerfile kunnen zowel
direkte Basic kommando’s staan als programmaregels. De
kommando’s worden geexecuteerd, de programmaregels in het
geheugen gezet. Het is dus mogelijk een Basic
programma met de editor te schrijven en als het klaar is
met een I/O redirect in het werkgeheugen te laden. Ook
is het mogelijk een stuurfile aan te maken waarin
Basic commando’s staan om die bijvoorbeeld een aantal
programma’s opstarten. Die programma’s kunnen hun invoer
ook uit de stuurfile krijgen. Op deze wijze is het
mogelijk een applicatie te schrijven die zonder
tussenkomst van de programmeur gerund wordt.
Een voorbeeld verduidelijkt een en ander.

$ CREATE TEST
&10 HOME
&20 FOR X=1 TO 10
&30 PRINT X,
&40 NEXT X
&50 END
&RUN
&EXIT
&^D
$

Nu typen we in:

$< TEST BASIC
.
. (Basic start op)
.
.
10 …….. (Het programma wordt gelist als werd
20 …….. het ingetypt)
30 ……..
.
.
RUN (Het programma wordt gestart)
.
. (Uitvoer komt op het scherm)
.
Ok
EXIT (Terugkeer naar DOS)
$

Het is ook mogelijk om de uitvoer naar een file te sturen:

$< TEST > TEST.LOG BASIC
$ (Er lijkt niets te gebeuren)

List nu de uitvoer door in te typen:

$ TYPE TEST.LOG

HOOFDSTUK 4

HET EXECUTE STATEMENT

4.1 HET EXECUTE SLEUTELWOORD

Een geheel nieuw sleutelwoord in DOS65 Basic is EXECUTE.
EXECUTE is een zeer bijzonder commando. Voor zover ons
bekend is er geen andere Basic die dit sleutelwoord kent.
EXECUTE voert een Basic commando uit dat in een
stringvariabele staat of in een quoted string. In
beginsel kan elk legaal Basic statement geexecuteerd
worden. De syntax is:

EXECUTE “string”

De string mag een maximale lengte hebben van 80
karakters. Een voorbeeld om een en ander duidelijk te
maken:

A$ = “A=0.5 : B=SIN(A) : PRINT B”

Wanneer we deze string printen zien we:

PRINT A$
A=0.5 : B=SIN(A) : PRINT B

In feite staat in de string dus een Basic statement. Tik
nu in:

EXECUTE A$
.479425539

Het Basic statement dat in de stringvariabele A$ staat is
nu geexecuteerd. Zoals u ziet biedt het EXECUTE statement
allerlei mogelijkheden tot slim programmeren. Stel dat we
een programma hebben waarin we gebruik willen maken van
de verschillende mogelijkheden van een matrixprinter.
Gewoonlijk zal dat betekenen dat we allerlei escape
sequences naar de printer moeten sturen. Natuurlijk
kunnen we dat door middel van print statements in het
programma doen, maar het vervelende is dat elke fabrikant
weer andere sequences voor zijn printer bedenkt. Dat
betekent dat iedereen die het programma overneemt het
moet gaan bestuderen en regels aanpassen voor zijn eigen
printer. Met behulp van het EXECUTE statement is een heel
andere benadering van dit probleem mogelijk. Als
voorbeeld nemen we hier een Epson MX80 printer. Deze
printer heeft (onder andere) de volgende mogelijkheden:

1. Condensed characters -> SI
2. Cancel condensed mode -> DC 2
3. Enlarged characters -> SO
4. Cancel enlarged mode -> DC 4
5. Emphasized characters -> ESC E
6. Cancel emphasized mode -> ESC F
7. Underline on -> ESC – $01
8. Underline off -> ESC – $00

De daarbij behorende print statements zien er als volgt
uit:

PRINT CHR$(15)
PRINT CHR$(18)
PRINT CHR$(14)
PRINT CHR$(20)
PRINT CHR$(27) ; “E”
PRINT CHR$(27) ; “F”
PRINT CHR$(27) ; “-“; CHR$(1)
PRINT CHR$(27) ; “-“; CHR$(0)

De bedoeling is nu dat deze statements niet in het Basic
programma worden gebruikt maar dat ze in een aparte tekst
file worden gezet. Dat doen we gewoon met de editor.
Tevens zorgen we er voor dat de file de extensie .VAR
krijgt. Laten we in dit geval die file PRINT.VAR noemen.
U kunt de file gewoon uittypen met een TYPE:

$TYPE PRINT.VAR
PRINT CHR$(15)
PRINT CHR$(18)
PRINT CHR$(14)
PRINT CHR$(20)
PRINT CHR$(27) ; “E”
PRINT CHR$(27) ; “F”
PRINT CHR$(27) ; “-“; CHR$(1)
PRINT CHR$(27) ; “-“; CHR$(0)
$

Een dergelijke text file is vanuit DOS65 Basic als
sequentiele file te benaderen. Vanuit een programma
laden we de print statements nu in een stringarray:

10 OPEN “PRINT”, I
20 FOR X=1 TO 8
30 FREAD “PRINT”, EX$(X)
40 NEXT X
50 CLOSE “PRINT”
.
.

Het array bevat nu acht print statements. Om bijvoorbeeld
de printer in condensed mode te zetten doen we het
volgende:

1000 REM zet de printer aan
1010 DEVICE 2 OUTPUT ON
1020 REM printer optie = 1 (condensed on)
1030 OP = 1
1040 EXECUTE EX$(OP)
.
.

Om de printer in enlarged mode met underline te zetten
doen we het volgende:

2000 REM printer optie = 2 (cancel condensed mode)
2010 OP = 2
2020 EXECUTE EX$(OP)
2030 REM printer optie = 3 (enlarged mode)
2040 OP = 3
2050 EXECUTE EX$(OP)
2060 REM printer optie = 7 (underline on)
2070 OP = 7
2080 EXECUTE EX$(OP)
.
.

Het grote voordeel van de bovenstaande oplossing is dat
iemand die uw programma overneemt alleen maar de file
PRINT.VAR hoeft aan te passen. Kent zijn printer een
bepaalde optie niet dan kan hij het betreffende print
statement door een REM vervangen. Een REM statement kan
ook geEXECUTEerd worden, het doet namelijk niets.

Een ander voordeel is dat de file PRINT.VAR vanuit elk
Basic programma gebruikt kan worden. U hoeft dus de
control statements voor uw printer maar een keer te
schrijven. Daarna bent u voor eens en voor altijd van
dat routinematige programmeerwerk verlost.

Het bovenstaande voorbeeld is maar een van de vele
mogelijkheden die het EXECUTE statement biedt. Het
EXECUTE statement maakt van DOS65 Basic een zeer flexibel
stuk gereedschap. Wanneer u er verstandig gebruik van
maakt kunt u er eenvoudige en compacte programma’s mee
schrijven.

APPENDIX 1

;*********************************
;* *
;* Zero page adresses *
;* *
;*********************************
nljmp equ $00 ;new line jump, points to READY
usrjmp equ $03 ;USR jump
flpfix equ $06 ;vector to ‘floating to fixed’ subr.
fixflp equ $08 ;vector to ‘fixed to floating’ subr.
srcchr equ $0a ;search character
endchr equ $0b ;end delimiter in LIST, CRUNCH
count equ $0c ;general counter for BASIC
valtyp equ $0e ;variable type: numeric or string
intflg equ $0f ;numeric type: integer or floating
inpflg equ $10
subflg equ $11 ;subscript flag: FNX flag
sign equ $12 ;flag: $00=input, $40=GET, $98=READ
domask equ $13 ;mask used by <,=,>
trflg equ $14 ;suppress input flag
poslin equ $16 ;position on print line
width equ $17 ;maximum print line width
collim equ $18 ;input column limit
linnum equ $19 ;(line)number read by LINGET
temppt equ $1b ;current descriptor stack pointer
tempst equ $1e ;top of descriptor stack
index equ $27 ;indirect index pointer
index1 equ $27 ;indirect index pointer #1
index2 equ $29 ;indirect index pointer #2
txttab equ $30 ;pointer: start of program text
vartab equ $32 ;pointer: start of variables
arytab equ $34 ;pointer: start of arrays
strend equ $36 ;pointer: end of arrays
fretop equ $38 ;pointer: start of real strings
frespc equ $3a ;pointer: top of free string space
memsiz equ $3c ;pointer: top of RAM
curlin equ $3e ;current line number
oldlin equ $40 ;last line number (for CONT)
oldtxt equ $42 ;old txtptr (for CONT)
datlin equ $44 ;current data line
datptr equ $46 ;pointer to current data statement
inpptr equ $48 ;pointer to inputted value
varnam equ $4a ;current variable name
forpnt equ $4e ;current FOR variable
lstpnt equ $4e ;pointer for LIST
opptr equ $50 ;pointer in table
vartxt equ $50 ;index to current operator
opmask equ $52 ;mask created by current operator
defpnt equ $53 ;pointer to function definition
dscpnt equ $55 ;pointer to descriptor
tempf1 equ $5c ;temporary FLP accu
highds equ $5d ;destination pointer in BLT
hightr equ $5f ;source pointer in BLT
deccnt equ $62 ;# of digits before decimal point
tenexp equ $63 ;exponent base ten in FOUT
lowtr equ $64 ;pointer for LIST
fac equ $66 ;floating point accu #1
facexp equ $66 ;exponent of flp accu #1
facho equ $67 ;MSB mantissa of FLP accu #1
facmoh equ $68 ;mantissa, upper middle, of FLP accu #1
facmo equ $69 ;mantissa, lower middle, of FLP accu #1
faclo equ $6a ;LSB mantissa of FLP accu #1
facsgn equ $6b ;sign of FLP accu #1
argexp equ $6e ;exponent of FLP accu #2
argho equ $6f ;MSB mantissa of FLP accu #2
argmoh equ $70 ;mantissa, upper middle, of FLP accu #2
argmo equ $71 ;mantissa, lower middle, of FLP accu #2
arglo equ $72 ;LSB mantissa of FLP accu #2
argsgn equ $73 ;sign of FLP accu #2
arisgn equ $74 ;sign comparison of FLP accus
strng1 equ $74 ;pointer to a string
facov equ $75 ;overflow of FLP accu #1
bufptr equ $76 ;index save in CRUNCH
strng2 equ $76 ;2nd pointer to a string
fbufpt equ $76 ;index in output in FOUT
chrget equ $78 ;gets next char. from program text
chrgot equ chrget+6 ;gets current char. from prog. text
txtptr equ chrget+7 ;pointer to current char.
qnum equ chrget+13 ;label in chrget
iodev equ $95 ;temporary for ON/OFF token
devnr equ $96 ;temporary for device #
strlen equ $97 ;temporary for string length
inqflg equ $98 ;flag for question mark with INPUT
rndpnt equ $99 ;pointer used by RECORD
runmod equ $9b ;flag for running mode
rndp2 equ $9c ;pointer used by RECORD (v2.00 only)
;*********************************
;* *
;* Zero page locations used by *
;* functions. *
;* *
;*********************************
integr equ $0a ;one byte integer from QINT
dimflg equ $0d ;flag: subscripts and integers allowed
garbfl equ $10 ;garbage collect counter
tansgn equ $13 ;flag sign of TAN
poker equ $19 ;adress to be PEEKed or POKEd
tempf3 equ $53 ;extra FLP accu used by power
lastpt equ $1c ;last descriptor on descr. stack
resho equ $2b ;MSB mantissa of extra FLP accu
resmoh equ $2c ;upper middle mantissa of same
addend equ $2d ;stepsize in array size calc
resmo equ $2d ;lower middle mantissa of FLP accu
reslo equ $2e ;LSB mantissa of same
fdecpt equ $4c ;index in FLP constants OUT
varpnt equ $4c ;pointer to current variable
andmsk equ $4e ;AND mask in WAIT
eormsk equ $4f ;EOR mask in WAIT
jmper equ $59 ;indirect pointer for function JMP
size equ $55
oldov equ $5b ;old overflow of FLP accu1
arypnt equ $5d ;pointer in array building
tempf2 equ $61 ;temporary FLP accu2
lowds equ $62 ;pointer to last byte dest. in BLT.
dptflg equ $64 ;flag: decimal point found in FIN
expsgn equ $65 ;sign of exponent base 10 in FOUT
dsctmp equ fac ;temporary descriptor area
indice equ $69 ;index for DIM is left here
sgnflg equ $6c ;sign of mantissa base 10 in FOUT
degree equ $6c ;grade of polynome
bits equ $6d ;bit counter in FLP accu normalize
curtol equ $76 ;absolute linear index
polypt equ $76 ;pointer to polynome constants
rndx equ $90 ;current random number seed

APPENDIX 2

Overzicht van alle sleutelwoorden, operators en functies in
DOS65 Basic

Sleutelwoorden

END FOR NEXT DATA INPUT DIM
READ LET GOTO RUN IF RESTORE
GOSUB RETURN REM STOP ON EXIT
WAIT LOAD SAVE MERGE DEVICE INVERSE
NORMAL HOME CURSOR TRACE OPEN CLOSE
FREAD FWRITE CALL RECORD EXECUTE DEF
POKE PRINT CONT LIST CLEAR GET
NEW DOS MONITOR TAB( TO FN
SPC( THEN ELSE NOT STEP OUTPUT
OFF

Operators

+ – * / ^ AND
OR > = <

Functies

SGN INT ABS FRE POS SQR
RND LOG EXP COS SIN TAN
ATN PEEK LEN STR$ HEX$ VAL
ASC CHR$ LEFT$ RIGHT$ MID$

[/code]