Pionier – Retro Computing

Philips Pionier Junior transistorradio

No picture

Eind jaren vijftig van de twintigste eeuw begon Philips met het op de markt brengen van elektronica bouwdozen. Zover bekend is alleen in het nederlands in Nederland en Belgie de oervader van de Philips bouwdozen uitgebracht: de Pionier zelfbouwradio, met als doelstelling het voor de jeugd toegankelijk maken van de beginselen van de elektronica.
Er is een tweetal Pionier series gemaakt: de moderne Junior op basis van transistoren en geen soldeeropdrachten en de Senior op basis van buizen en wel solderen.

Een transistor-radio (al is de Pionier Junior I niet eens een transistorradio maar een kristalontvanger) in bouwvorm.

Er zijn drie versies bekend van de Pionier Junior:

een Pionier (zonder volgnummer), technisch gelijk aan de latere Pionier II
de eerste Pionier I, Ia en II, zonder de mogelijkheid een PP11 spoel te gebruiken en een andere uitvoering (gaten i.p.v. een halvemaanvormige uitsparing in de zijkant, andere behuizing)
de latere Pionier I, Ia en II
Van de Pionier III is maar een versie bekend

De eerste serie is ongeveer in 1957 verschenen, de Pioniers zijn tot ongeveer 1960 verkrijgbaar geweest. Er zijn alleen nederlandstalige dozen bekend.

De Philips ,,Pionier” Junior-bouwdozen waren te verkrijgen in onderstaande uitvoeringen.
Hieruit blijkt dat dit een opbouwserie is: de Pioniers I en II kunnen worden uitgebreid met aanvullingsdozen, die later kunnen worden aangeschaft. De Pionier II kon als complete bouwdoos worden gekocht of worden samengesteld uit een Pionier I met de aanvullingsdoos Pionier IA
– Pionier I Bouwdoos voor Junior-radio
– Pionier IA Aanvullingsdoos voor uitbreiding tot Pionier II
– Pionier, Pionier II Bouwdoos voor Junior-transistor-radio
– Pionier IIA Aanvullingsdoos voor uitbreiding van Pionier II tot Pionier III (transistorradio met luidspreker)

Zelf heb ik een Junior Pionier I Junior gekregen toen ik een jaar of tien was en van een vriend enige tijd later zijn niet meer werkende Pioneer II en die heb ik weten te repareren. Leuk was het stiekem in bed luisteren met het koptelefoontje in de Pionier I als kristalontvanger. Het begin van een hobby en ook mede het begin van mijn technische carriere.
Later heb ik de Pionier II tot een soort Pionier III omgebouwd met een luidspreker en transistor uit de EE8 doos.
Van deze eerste Pionier’s is nog wel wat over, ik heb er weer een Pionier II van kunnen bouwen met grotendeels originele onderdelen. En mijn versie van de Pionier III is ook weer in ere hersteld, met een extra transistor en een luidspreker en een uitgangstrafo is het een ‘echte’ radio geworden! Wel met een matig geluid, het ontwerp is niet boven dat van de kristalontvanger gekomen!

	Het Pionier progamma: een handleiding voor de winkelier (met prijzen in Hfl. !)
	Voorzijde van een folder van de Pionier Junior (met prijzen in Hfl. !)
	Achterzijde van een folder van de Pionier Junior alt=”Philips”
	Een zwart-wit folder, ook met prijzen.

Transistoren in de Pionier

Inplaats van de OC13 en OC14 zijn ook respectievelijk OC71 en OC73 transistoren toegepast (volgens Roel Klijzing en Hugo Sneyers) en zal de AC126 ook goed bruikbaar zijn. Zie de EE8/EE20 pagina voor de aansluitgegevens van deze transistoren. En raadpleeg de aanwijzingen van Gerard Jongbloed op de Zelfbouw pagina